آیا با ویتامین ب 9 یا اسید فولیک آشنا هستید؟ آیا می دانید خواص اسید فولیک برای سلامت بدن ما چقدر اهمیت دارد؟
شرکت داروسازی جهان فارمد آریا، تولیدکننده محصولات ژل دهانی ماساژی دنتی ول، شربت آهن کودکان، کپسول فروس فولیک (قرص آهن و اسید فولیک)، ساشه گالاکتورایز، کپسول دابل فلکس، قطره بیلی استاپ و... در ایران میباشد.
فولات نوع طبیعی ویتامین ب 9 است. فولات در سبزی های دارای برگ سبز تیره و پهن حبوبات مانند لوبیا و نخود و مغزیات مانند بادام یافت می شود. برخی از میوه ها هم حاوی فولات هستند مانند موز، لیمو و پرتقال. فرم سنتتیک یا صناعی فولات، اسید فولیک نام دارد. اسید فولیک در مکمل های غذایی یافت می شود. همچنین اسید فولیک در غذاهای غنی شده وجود دارد. اسید فولیک نقش بسیار حیاتی در سلامت مادر و جنین به ویژه پیش از آغاز بارداری و در ابتدای آن ایفا می نماید. برای راحتی کار از این جا به بعد در متن به جای «فولات» هم از «اسید فولیک» ممکن است استفاده شود.
اگر برنامه غذایی ما دارای مقدار کافی اسید فولیک نباشد و همچنین مکمل حاوی اسید فولیک نخوریم، به کمبود اسید فولیک دچار می شویم. گاهی اوقات هم برخی بیماری ها، به ویژه بیماری های روده، جذب اسید فولیک را با اختلال روبهرو می کند. بیماری سلیاک یکی از این بیماری هاست. به هر حال، در حالت کمبود این ویتامین، از خواص اسید فولیک در بدن محروم می گردیم.
بدن ما بزرگسالان، روزانه به حداقل 400 میکروگرم اسید فولیک نیاز دارد. همه زنانی که در سن باروری هستند و برای بارداری برنامه ریزی کرده اند هم باید روزانه حداقل 400 میکروگرم اسید فولیک دریافت کنند. این زنان باید مصرف مکمل حاوی اسید فولیک را تا ماه سوم بارداری ادامه دهند. شایان یادآوری است که برخی از زنان باردار به میزان بیشتری از اسید فولیک، گاهی تا حدود 1000 میکروگرم در روز نیاز دارند. بنابراین بهتر است زنان باردار برای تعیین دقیق میزان اسید فولیک موردنیاز، با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت نمایند.
پژوهش های متعددی نشان می دهد که یکی از خواص اسید فولیک در بارداری پیشگیری از بروز نقص های مادرزادی در لوله عصبی جنین است. به همین دلیل، مصرف قرص حاوی اسید فولیک در بارداری و پیش از آن، ضرورت دارد. بهتر است حداقل سه ماه پیش از آغاز بارداری، بانوان از قرص دارای اسید فولیک استفاده کنند.
اما نقش اسید فولیک برای مردان در سلامتی به اندازه زنان پررنگ است. اسید فولیک همراه با ویتامین های ب 6 و ب 12 در پایین نگه داشتن سطح هوموسیستئین در خون بسیار موثر است. کمبود اسید فولیک یا کمبود ویتامین ب 12 می تواند باعث بالا رفتن میزان هوموسیستئین در خون شود. هوموسیستئین بالا باعث بروز بیشتر بیماری های قلب و عروق از جمله انسداد رگ های مغز و سکته مغزی می شود.
پژوهش های متعددی وجود دارند که نشان می دهند مصرف اسید فولیک باعث کاهش احتمال بروز سرطان می شود. به عبارت دیگر، به نظر می رسد اگر اسید فولیک کافی به بدن ما نرسد، بیشتر در معرض انواع سرطان خواهیم بود.
در نشریات پزشکی معتبر پژوهش هایی منتشر شده اند که از اثر کمکی اسید فولیک در درمان افسردگی حکایت دارند. شاید بهتر باشد کسانی که تحت درمان ضدافسردگی هستند، از یک مکمل حاوی اسید فولیک استفاده نمایند.
این پرسشی است که باید پژوهش های آینده به آن پاسخ دهند. تاکنون برخی پژوهش ها، آثار مفیدی در پیشگیری از زوال عقل با مصرف مکمل های حاوی اسید فولیک را نشان داده اند. با وجود این، هنوز زود است که در این مورد نظر قطعی بدهیم. زوال عقل شامل گروهی از بیماری هاست که در آن قدرت شناختی فرد کاهش می یابد. بیماری آلزایمر و سایر انواع ضعیف شدن حافظه از نمونه های زوال عقل محسوب می شوند. بنابراین ملاحظه می فرمایید که خوردن مکمل حاوی اسید فولیک برای بسیاری از افراد می تواند با مزایای سلامتی متعددی همراه باشد. علاوه بر خواص اسید فولیک در بارداری، مصرف اسید فولیک برای سایر افراد هم با مشورت دکتر داروساز یا پزشک می تواند مفید باشد. پرسش هایی در زمینه فواید اسید فولیک برای پوست صورت، خواص اسید فولیک در تالاسمی مینور و نقش اسید فولیک در تقویت اسپرم هم وجود دارد. مطالعات بیشتر برای تعیین احتمال تاثیر اسید فولیک در این موارد ادامه دارد.
اگر اسید فولیک به صورت خوراکی و در دوز مناسب طبق توصیه روی بروشور مکمل مربوطه، مصرف شود، هیچ عارضه ای ندارد. در صورت مصرف نابجا یا بیش از اندازه، اسید فولیک ممکن است باعث عوارض زیر شود:
همچنین مانند هر دارو یا مکمل دیگری، بدن برخی افراد شاید به قرص حاوی اسید فولیک واکنش آلرژی نشان دهد. واکنش آلرژی به مکمل اسید فولیک شاید با علائم زیر همراه باشد:
اگر اسید فولیک بیشتر از حد لازم مصرف شود، اضافه آن از راه ادرار دفع می شود. بهتر است مکمل حاوی اسید فولیک، ویتامین ب 12 هم داشته باشد. مصرف اسید فولیک می تواند کمبود ویتامین ب 12 را تا رسیدن به مراحل شدید، پنهان نماید. به همین دلیل، همراهی اسید فولیک و ویتامین ب 12 در یک قرص، بسیار لازم و مفید است.
قرص حاوی اسید فولیک ممکن است با برخی داروها تداخل عمل داشته باشد. اگر از هر یک از قرص های زیر مصرف می کنیم، بهتر است پیش از مصرف قرص حاوی اسید فولیک با پزشک معالج مشورت نماییم:
شرکت داروسازی جهان فارمد آریا، تولیدکننده محصولات ژل دهانی ماساژی دنتی ول، شربت آهن کودکان، کپسول فروس فولیک (قرص آهن و اسید فولیک)، ساشه گالاکتورایز، کپسول دابل فلکس، قطره بیلی استاپ و... در ایران میباشد.