0
En
0
En
0
En
1400/12/18
اگر برای تشخیص کم خونی فقر آهن مطرح شد، ماه ها قرص آهن مصرف کردیم اما کم خونی خوب نشد، چه باید کرد؟ آیا تشخیص بیماری برای ما غلط بوده است و مثلا ما کم خونی تالاسمی مینور داشته ایم؟ علل متعددی می توانند باعث این مشکل شوند. در زیر مهم ترین آنها را با هم می خوانیم.
شرکت داروسازی جهان فارمد آریا، تولیدکننده محصولات ژل دهانی ماساژی دنتی ول، شربت آهن کودکان، کپسول فروس فولیک (قرص آهن و اسید فولیک)، ساشه گالاکتورایز، کپسول دابل فلکس، قطره بیلی استاپ و... در ایران می‌باشد.
وقتی کسی به کم خونی فقر آهن مبتلاست یعنی بدنش به آهن بسیاری زیادی نیاز دارد. پس ما که کم خونی فقر آهن داریم، نباید فکر کنیم با غذاهای سرشار از آهن خوب می شویم. ما مبتلایان به کم خونی فقر آهن باید قرص آهن هم بخوریم. خوردن قرص آهن تا بهبود حال مان و کامل شدن ذخایر آهن بدن (یعنی بالا رفتن فریتین به بیش از 100) بهتر است ادامه یابد.
قرص آهن خوردن به این معنی نیست که کل آهن موجود در آن جذب بدن ما شده است. قرص آهن را باید با شکم خالی خورد. اگر به دلیل مشکلات گوارشی نمی توانیم قرص آهن را با معده خالی بخوریم، شاید به مقدار بیشتری از آن نیاز دارشته باشیم. قرص آهن را نباید با شیر و لبنیات خورد زیرا جذب آن را کم می کنند. بهتر است قرص آهن مصرفی با ویتامین سی خورده شود تا بهتر جذب گردد. اگر خود قرص آهن حاوی ویتامین سی باشد که جذب آن بهتر هم خواهد شد.
بدن برخی افراد توانایی کمی برای جذب آهن دارد. همه موارد بالا را مراعات می کنند اما باز هم آهن در روده آنها جذب نمی شود. شاید در این مورد بد نباشد، آزمایش جذب آهن برای ما انجام شود. چگونه؟ در تست جذب آهن، به صورت ناشتا میزان آهن بدن اندازه گیری می شود. سپس دوز مشخصی از قرص آهن یا قطره آهن به فرد داده می شود. پس از مدتی دوباره آزمایش آهن خون تکرار می شود. اگر آهن به طور چشمگیری بالا نرفته باشد، به احتمال قوی فرد توانایی جذب آهنش کم است. پزشک معالج ممکن است برای کسانی که روده آنها در جذب آهن ضعیف عمل می کند، تزریق وریدی آهن را تجویز نماید.
آنچه در این نوشتار می خواهیم درباره آن صحبت کنیم، همین مورد است. گاهی تشخیص کم خونی فقر آهن به اشتباه گذاشته شده است. به عنوان نمونه، شاید بیمار به کم خونی تالاسمی مینور دچار است نه کم خونی فقر آهن.
واژه تالاسمی در زبان انگلیسی به صورت Thalassemia نوشته می شود. معنی این واژه «دریای خون» است. در ابتدا این بیماری در ساکنان سواحل دریای مدیترانه تشخیص داده شد. به همین دلیل، این نام برای آن برگزیده شد. امروزه کم خونی تالاسمی تقریبا در همه نژادها و قومیت ها دیده می شود. در کم خونی تالاسمی، اختلالی در پروتئین هِموگلوبین وجود دارد. هموگلوبین، پروتئینی حاوی آهن است که در گلبول های قرمز وجود دارد. تالاسمی مینور باعث بروز کم خونی خفیفی می شود که در آن اندازه گلبول های قرمز کوچک شده است. به این نوع کم خونی، آنمی میکروسیتیک (سلول کوچک) گفته می شود. به همین دلیل، کسانی که ناقل تالاسمی هستند، و به آنها مبتلایان به تالاسمی مینور گفته می شود، ممکن است به اشتباه با تشخیص کم خونی فقر آهن درمان شوند. انواع تالاسمی وجود دارد. به طور کلی، تالاسمی را می توان به دو نوع تقسیم بندی کرد: تالاسمی آلفا و تالاسمی بتا.
نتایج مربوط به آزمایش خون در دو بیماری کم خونی تالاسمی مینور و کم خونی فقر آهن بسیار شبیه هم است. در آزمایش شمارش کامل خون یا همان آزمایش سی بی سی، نخستین چیزی که جلب توجه می کند، هموگلوبین پایین است. هموگلوبین پایین تقریبا همیشه به معنی کم خونی است. اما اگر فریتین فرد بالای 100 باشد یعنی فقر آهن در کار نیست. در هر دوی این بیماری ها، MCV یا حجم گلبول قرمز هم کم می شود. با توجه به شیوع بیشتر کم خونی فقر آهن، به محض دیدن این نتیجه دو آزمایش خون، این بیماری مطرح می شود. آزمایش آهن خون هم کمک نمی کند. میزان آهن خون به این بستگی دارد که فرد سیر باشد یا گرسنه؛ ناشتا باشد یا پس از غذا برای آزمایش برود. آنچه در این موارد بسیار مفید است، درخواست آزمایش فریتین خون است. فریتین، ذخایر آهن بدن را نشان می دهد. اگر فریتین کم باشد، کم خونی فقر آهن بیش از پیش مطرح می شود.
یکی از نخستین روش های افتراق این دو نوع کم خونی، توجه به تعداد گلبول های قرمز است. در آزمایش خون سی بی سی این عدد جلوی حروف RBC نوشته می شود. در کم خونی فقر آهن تعداد گلبول های قرمز خون کم است. زیرا آهن کم اجازه نمی دهد گلبول های قرمز به تعداد کافی تکثیر پیدا کنند. اما در کم خونی تالاسمی مینور تعداد گلبول قرمز طبیعی یا حتی زیاد است. فریتین بالای 100 هم برای رد تشخیص کم خونی فقر آهن بسیار مفید است. تست اختصاصی برای تشخیص تالاسمی مینور، درخواست الکتروفورِز هموگلوبین است. در این تست انواع هموگلوبین موجود در خون فرد مشخص می شود. در خون یک بزرگسال به طور معمول، دو نوع هموگلوبین وجود دارد:
در خون فرد مبتلا به تالاسمی مینور از نوع تالاسمی بتا، میزان هموگلوبین A2 زیاد شده است یا هموگلوبین نوع F (هموگلوبین جنینی) افزایش می یابد. تشخیص تالاسمی نوع آلفا پیچیده تر است. پزشک برای تشخیص این نوع از تالاسمی باید کم خونی فقر آهن و کم خونی تالاسمی بتا هر دو را مردود نماید.
به طور معمول، کم خونی تالاسمی مینور به درمانی نیاز ندارد. این افراد همیشه یک کم خونی خفیف و اندازه کوچک گلبول های قرمز را دارند. این کم خونی خفیف به طور معمول مشکلی برای آنها ایجاد نمی کند. ما مبتلایان به تالاسمی مینور نباید قرص آهن بخوریم چون افزایش آهن کم خونی ما را درمان نمی کند. اگر فریتین خون ما پایین بیاید خوب است زیر نظر پزشک قرص آهن مصرف کنیم.
بهتر است افراد مبتلا به تالاسمی مینور هنگام ازدواج دقت کنند. اگر دو فرد مبتلا به تالاسمی مینور با هم ازدواج کنند احتمال این که فرزند آنها دچار تالاسمی ماژور (تالاسمی شدید) شود، زیاد است.
قرص فروس فولیک یک مکمل عالی برای پیشگیری و درمان کم خونی فقر آهن است. قرص فروس فولیک ساخت داروسازی جهان فارمد آریا با دارا بودن ویتامین سی، همزمان با آهن جذب آن را به خوبی تقویت می کند. می دانیم بدون ویتامین سی جذب آهن در روده کاهش می یابد. همچنین آهن موجود در قرص فروس فولیک به شکل فومارات آهن است. در پژوهش های مختلف نشان داده شده است که آهن به شکل فومارات با درصد کمتری از مشکلات و عوارض گوارشی همراه است. بیشتر افرادی که دچار فقر آهن هستند، به طور همزمان در دریافت ویتامین های مهم در خون سازی هم دچار کمبود هستند. قرص فروس فولیک با تامین نیاز روزانه ویتامین ب 12 و اسید فولیک، با یک دارو، امکان درمان همه جانبه کم خونی را فراهم می آورد.
شرکت داروسازی جهان فارمد آریا، تولیدکننده محصولات ژل دهانی ماساژی دنتی ول، شربت آهن کودکان، کپسول فروس فولیک (قرص آهن و اسید فولیک)، ساشه گالاکتورایز، کپسول دابل فلکس، قطره بیلی استاپ و... در ایران می‌باشد.
