0
En
0
En
0
En
1400/11/30
چندین آزمایش خون در تشخیص و پیگیری بهبودی کم خونی فقر آهن نقش دارند. کم خونی فقر آهن در آزمایش خون به خوبی قابل تشخیص است.
شرکت داروسازی جهان فارمد آریا، تولیدکننده محصولات ژل دهانی ماساژی دنتی ول، شربت آهن کودکان، کپسول فروس فولیک (قرص آهن و اسید فولیک)، ساشه گالاکتورایز، کپسول دابل فلکس، قطره بیلی استاپ و... در ایران می‌باشد.
آزمایش شمارش کامل خون یکی از مهم ترین آزمایش ها برای تشخیص کم خونی فقر آهن در آزمایش خون به شمار می رود. در زبان انگلیسی این آزمایش با نام Complete Blood Count خوانده می شود. در این آزمایش مقدار کمی از خون به دستگاهی موسوم به آنالایزر داده می شود. این دستگاه شمارش و اندازه گیری شاخص های متعددی را برای همه سلول های خونی انجام می دهد. نکته شایان ذکر این است که دامنه طبیعی نتایج همه آزمایش ها در هر آزمایشگاه بر اساس روش و دستگاهی که استفاده می شود، ممکن است متفاوت باشد. بنابراین پیش از هر قضاوتی به دامنه اعداد طبیعی هر آزمایشگاه دقت کنیم. گاهی اوقات هم پیش می آید که طبق برگه آزمایش عدد مربوط به یک تست در محدوده نرمال است اما بر اساس اطلاعات پزشکی و بالینی، آن عدد مناسب نیست. به همین دلیل، تفسیر آزمایش توسط یک پزشک ضرورت دارد. اعدادی هم که در این نوشتار استفاده شده است فقط برای راهنمایی است و به صورت مطلق نباید برای تشخیص یا درمان بیماری به کار گرفته شود.
این تست که به آزمایش کامل شمارش خون یا آزمایش سی بی سی هم شهرت دارد، یکی از مهم ترین آزمایش ها برای تعیین وضعیت خونی هر فرد به شمار می رود. در این آزمایش شاخص های زیادی مورد اندازه گیری و بررسی قرار می گیرد. در زیر به شاخص های آزمایش شمارش گلبول های قرمز می پردازیم که به کم خونی فقر آهن ارتباط دارد. پس با ما باشید.
اگر در برگه گزارش نتایج آزمایش کامل خون نگاه کنیم عبارت RBC را می بینیم. این عبارت مخفف Red Blood Cell است. این عدد تعداد گلبول های قرمز را نشان می دهد. کم خونی فقر آهن در آزمایش خون به صورت کم شدن تعداد گلبول قرمز خود را نشان می دهد. هر چه کم خونی شدیدتر باشد، کاهش تعداد گلبول قرمز هم بیشتر است. برای تشخیص دادن کم خونی ناشی از تالاسمی از کم خونی فقر آهن، این شاخص بسیار مفید است. در تالاسمی، تعداد گلبول قرمز خون کم نمی شود. در تالاسمی به طور معمول، تعداد گلبول قرمز در حد طبیعی یا حتی بیشتر است. به عنوان راهنمایی، نه به طور قطعی، می توان گفت در فرد مبتلا به کم خونی، اگر عددجلوی RBC از پنج کمتر است، کم خونی فقر آهن مطرح می شود. در این فرد، اگر RBC بیشتر از پنج باشد باید به تالاسمی فکر کرد. یک راه میانبر برای تشخیص افتراقی تالاسمی این است که عدد MCV (میانگین حجم گلبول قرمز) را به عدد RBC تقسیم کنیم. اگر نتیجه این تقسیم بیش از 13 بود، کم خونی فقر آهن باید مد نظر باشد. اگر حاصل این تقسیم از 13 کوچک تر باشد، تالاسمی بیشتر مطرح می شود.
هموگلوبین یک پروتئین حاوی آهن است که در گلبول قرمز یافت می شود. 90 درصد حجم هر گلبول قرمز از هموگلوبین پر شده است. هموگلوبین وظیفه انتقال اکسیژن از ریه به سلول های بدن را برعهده دارد. در آزمایشگاه های ایران، هموگلوبین با واحد گرم در دسی لیتر (gr/dL) گزارش می شود. هموگلوبین در آزمایش خون با مخفف HGB مشخص می گردد. دامنه طبیعی عدد هموگلوبین برای زنان کمتر از مردان است. در بیشتر آزمایشگاه ها کمترین عدد طبیعی برای هموگلوبین در مردان 14 و برای هموگلوبین در زنان 12 است. هموگلوبین در افراد مبتلا به کم خونی کم می شود. با وجود این که هموگلوبین در برخی زنان بالاتر از 12 است، اما این زنان ممکن است همچنان به فقر آهن دچار باشند. وقتی کم خونی رخ می دهد که فقر آهن شدید بر بدن حاکم باشد. بدن ما با استفاده از ذخایر آهن خود از کم خونی جلوگیری می کند.
این دو شاخص در آزمایش سی بی سی با مخفف های زیر مشخص می شوند:
در واقع، این دو شاخص بیش از آن که کاربرد بالینی داشته باشند، در آزمایشگاه برای سنجش درستی نتیجه تست شمارش گلبول قرمز به کار می رود. با وجود این، کم خونی فقر آهن در آزمایش خون باعث کاهش نسبی هر دو این شاخص ها می شود.
مفیدترین شاخص گلبول قرمز در تشخیص کم خونی، حجم گلبول قرمز است. مخفف این عبارت در زبان انگلیسی MCV است. به طور کلی می توان کم خونی ها را بر اساس حجم گلبول قرمز یا اِم سی وی به سه دسته تقسیم کرد:
کم خونی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی میکروسیتیک است. در کم خونی فقر آهن میزان هموگلوبین کمتری در گلبول قرمز قرار می گیرد. به همین دلیل، حجم گلبول قرمز کم می شود و کم خونی میکروسیتیک به وجود می آید. در تالاسمی و در کم خونی ناشی از مسمومیت با سرب هم کم خونی میکروسیتیک رخ می دهد. شیوع این کم خونی ها در مقایسه با کم خونی فقر آهن کمتر است. کم خونی ناشی از التهاب یا کم خونی بیماری مزمن در بیشتر مواقع باعث تغییر حجم گلبول قرمز نمی شوند. به طور معمول، کم خونی بیماری مزمن از نوع نُرموسیتیک است. کم خونی ناشی از کم کاری تیروئید و کم خونی نارسایی مزمن کلیه به طور معمول، نُرموسیتیک هستند. اگر فردی فقر آهن نداشته باشد و فقط به دلیل کمبود ویتامین های ب مانند اسید فولیک یا ویتامین ب 12 کم خون شود، کم خونی وی از نوع ماکروسیتیک خواهد بود. در این وضعیت، عدد ام سی وی بالاتر از حد طبیعی است.
همان گونه که دیدیم MCV یک شاخص بسیار ارزشمند در تشخیص علت بروز کم خونی است. به عنوان نمونه، اگر در فرد مبتلا به کم خونی MCV پایین است، باید آزمایش های تکمیلی برای بررسی وضعیت آهن درخواست شود. برعکس، اگر ام سی وی بالا باشد، نیازی به بررسی وضعیت آهن نیست و باید سطح ویتامین ب 12 را چک کرد. باید در ذهن داشت که در برخی موارد، چندین علت گوناگون باعث کم خونی می شوند. به عبارت دیگر، بسیاری از افراد علاوه بر فقر آهن از کمبود ویتامین های ب هم رنج می برند.
حتما در آزمایش خون برای کم خونی فقر آهن متوجه شاخصی با نام RDW شده ایم. این شاخص میانگین عرض گلبول های قرمز ما را نشان می دهد. به طور کلی، RDW در تشخیص کم خونی ناشی از کمبود غذایی ویتامین ها و املاح معدنی بالا می رود. بالا بودن عدد آر دی دبلیو به منزله کمبود آهن و کمبود ویتامین های ب مانند اسید فولیک و ویتامین ب 12 است. جالب است بدانیم که حتی پیش از این که کم خونی فقر آهن در آزمایش خون قابل تشخیص باشد، بالا رفتن RDW آغاز می شود. مقایسه RDW در نوبت های مختلف آزمایش خون، در تشخیص فقر آهن در مراحل اولیه بسیار کارآمد است. افزایش RDW فقط محدود به کم خونی فقر آهن نیست. در صورت بروز مشکلات سلولی در مغز استخوان هم این شاخص افزایش می یابد. در کم خونی ناشی از تالاسمی، یا التهاب یا بیماری مزمن، RDW در محدوده طبیعی قرار دارد.
برخی از گلبول های قرمز پیش از این که کاملا رسیده شوند، از مغز استخوان خارج و وارد جریان خون می شوند. درصد گلبول های قرمز جوان یا رتیکولوسیت و به ویژه تعداد مطلق آنها در خون، شاخص بسیار مناسبی برای میزان خونسازی بدن به شمار می آید. یکی از انواع طبقه بندی کم خونی ها بر اساس قدرت خون سازی مغز استخوان است. به طور کلی، انواع کم خونی از این نظر به دو نوع قابل تقسیم هستند:
کم خونی فقر آهن، کم خونی ناشی از خونریزی و کم خونی ناشی از همولیز (تجزیه پیش از موعد و زیاد گلبول های قرمز) سه نوع از کم خونی هایی محسوب می شوند که با افزایش خون سازی در مغز استخوان همراه هستند. بنابراین در کم خونی فقر آهن درصد رتیکولوسیت و به ویژه تعداد مطلق آنها زیاد می شود. با افزایش شدت کم خونی، درصد رتیکولوسیت، درستیِ خود را از دست می دهد و باید تعداد مطلق رتیکولوسیت را در نظر گرفت. دامنه طبیعی تعداد مطلق رتیکولوسیت ها بین 25 تا 85 هزار عدد در هر میکرولیتر خون است. به طور معمول، دامنه طبیعی درصد رتیکولوسیت بین نیم تا 1.5 متغیر است. شاین ذکر است که در کم خونی ناشی از کمبود ویتامین های ب افزایشی در رتیکولوسیت ها مشاهده نمی شود.
داروسازی جهان فارمد آریا برای سلامت بیشتر دختران و زنان یک مکمل غذایی ایده آل با نام قرص فروس فولیک تولید می نماید. قرص فروس فولیک حاوی مواد موثره زیر است:
این قرص آهن و ویتامین برای پیشگیری از ابتلا به انواع کم خونی ها برای دختران، بانوان و زنان باردار ایده آل است.
کودکان به ویژه در سال های پیش از دبستان برای رشد خود به مقادیر قابل توجهی آهن و ویتامین نیاز دارند. داروسازی جهان فارمد آریا با تولید قطره آهن و ویتامین آ و د با کیفیت عالی، سهم خود را در تندرستی کودکان این سرزمین ایفا نموده است. این قطره خوراکی حاوی مواد موثره زیر است:
شرکت داروسازی جهان فارمد آریا، تولیدکننده محصولات ژل دهانی ماساژی دنتی ول، شربت آهن کودکان، کپسول فروس فولیک (قرص آهن و اسید فولیک)، ساشه گالاکتورایز، کپسول دابل فلکس، قطره بیلی استاپ و... در ایران می‌باشد.
