آهن مورد نیاز کودکان چقدر است؟

توسط جهان فارمد آریا

اگر از میزان آهن مورد نیاز کودکان اطلاع داشته باشیم، می توانیم برنامه ریزی بهتری برای تغذیه آنها انجام دهیم. به طور معمول، تغذیه کودکان کافی نیست و احتمال فقر آهن کودکان وجود دارد.

شرکت داروسازی جهان فارمد آریا، تولیدکننده محصولات ژل دهانی ماساژی دنتی ول، شربت آهن کودکان، کپسول فروس فولیک (قرص آهن و اسید فولیک)، ساشه گالاکتورایز، کپسول دابل فلکس، قطره بیلی استاپ و... در ایران می‌باشد.

آهن یک عنصر طبیعی است. این ماده در بسیاری از مواد غذایی به طور طبیعی وجود دارد. بعضی از مواد غذایی هم با آهن، غنی می شوند یعنی مقداری آهن به آنها اضافه می شود. همچنین مکمل های آهن به صورت قرص، کپسول یا قطره و شربت هم وجود دارد. از همه این موارد می توان آهن مورد نیاز کودکان را تامین کرد.

آهن مورد نیاز کودکان با سلامت آنها چه ارتباطی دارد؟

در خون انسان سلول هایی وجود دارند که وظیفه حمل اکسیژن از ریه به سایر سلول های بدن را به عهده دارند. به این سلول ها گلبول قرمز گفته می شود.

درون گلبول قرمز ماده ای به نام هِموگلوبین قرار دارد. هموگلوبین در واقع یک پروتئین است که آهن هم در ترکیب آن مورد استفاده قرار گرفته است. هِموگلوبین با اکسیژن ترکیب می شود و آن را به سایر بافت های بدن می رساند. هموگلوبین همان ماده ای است که باعث شده خون انسان به رنگ قرمز باشد.

اگر آهن مورد نیاز کودکان تامین نشود، هموگلوبین آنها کم می شود. بنابراین اکسیژن رسانی از ریه به سایر بافت ها مختل می گردد.

همچنین پروتئین دیگری در عضلات وجود دارد. نام این پروتئین میوگلوبین است. آهن در ترکیب میوگلوبین هم یک عنصر ضروری به شمار می رود. میوگلوبین در سوخت و ساز و کارکرد خوب عضلات بدن نقش مهمی ایفا می کند. برای سلامت عضلات و فعالیت مناسب آنها، تامین آهن مورد نیاز کودکان امری واجب است.

آهن در سلامت و کارکرد بسیاری از بافت های بدن نقش مهمی ایفا می کند. برخی از مواردی که با کمک آهن در بدن یک کودک رخ می دهد را با هم در زیر مرور می کنیم:

رشد فیزیکی بدن،
نمو و بلوغ سلول های عصبی،

کارکرد بخش های مختلف مغز و اعصاب مرکزی و
تولید برخی از هورمون ها

با انواع آهن موجود در مواد غذایی آشنا شویم

آهنی که از مواد غذایی گوناگون دریافت می کنیم، دو نوع دارند:

آهن از نوع هِم

آهن از نوع غیرِهِم

گیاهان و مواد غذایی غنی شده با آهن فقط یک نوع آهن دارند: آهن نوع غیرهِم. گوشت، غذاهای دریایی و ماکیان و پرندگان مانند مرغ و بوقلمون هر دو نوع آهن را در خود دارند: آهن هِم و آهن غیرهم.

به طور معمول، حدود 10 تا 15 درصد آهنی که دریافت می کنیم از نوع «هِم» است.

از کجا بفهمیم آهن مورد نیاز کودکان تامین نشده است؟

نونهالان و کودکان برای رشد و نمو طبیعی مغز خود به آهن نیاز دارند. اگر آهن مورد نیاز کودکان تامین نشود، دچار فقر آهن می شوند. فقر آهن کودکان می تواند با علائم و عوارض متنوعی همراه باشد. به عنوان نمونه، بیشتر بچه های مبتلا به فقر آهن دچار کُندی رشد یا حتی گاهی وقفه رشد می شوند. همچنین فقر آهن کودکان می تواند با کاهش جنب و جوش طفل همراه باشد.

فقر آهن کودکان علاوه بر آهسته کردن روند رشد و کاهش فعالیت فیزیکی کودک، ممکن است با علائم زیر همراه باشد:

وزن گیری آهسته و لاغری کودکان
پوست رنگ پریده
کم اشتهایی کودک
زودرنجی و رفتارهای خشن کودک

اگر بچه به سن مدرسه رسیده باشد، ممکن است فقر آهن کودکان با علائم دیگری خود را نشان دهد. اگر مواد غذایی نتواند آهن مورد نیاز کودکان را در این سن تامین نماید، علائم زیر ممکن است خودنمایی کند:

عدم توانایی در تمرکز یا از بین رفتن تمرکز کودکان و ایجاد مشکلات در یادگیری و آموزش
خستگی و ضعف کودکان

آهن مورد نیاز کودکان در هر سن متفاوت است

نوزادی که بموقع (نه زودتر از موعد) به دنیا می آید، ذخیره آهن بسیار خوبی در بدن خود دارد. جنین در طول زمانی در رحم مادر زندگی می کند، از خون مادر آهن ذخیره خود را تکمیل می نماید.

در طول شش ماه نخست زندگی، شیر مادر منبعی عالی برای تامین همه آهن مورد نیاز کودکان در این سن است. در فاصله بین 6 تا 12 ماهگی کم کم تغذیه نونهالان با غذاهای معمول آغاز می شود. در این سن استفاده از شیر خشک غنی شده با آهن می تواند آهن موردنیاز کودکان را تامین نماید.

برای این که با میزان آهن موردنیاز کودکان در سنین گوناگون آشنا شویم، جدول زیر از موسسه ملی سلامت آمریکا ارائه می شود.

سن کودک	میزان آهن مورد نیاز کودک در هر روز (نیاز روزانه توصیه شده)
هفت تا دوازده ماهگی	یازده میلی گرم
یک تا سه سالگی	هفت میلی گرم
چهار تا هشت سالگی	ده میلی گرم
نه تا سیزده سالگی	هشت میلی گرم

آهن مورد نیاز کودکان گیاهخوار

اگر کودکی گیاهخوار است، میزان آهن موردنیاز بدن او در هر روز به میزان 1.8 برابر اعداد بالا افزایش می یابد. افراد گیاهخوار گوشت نمی خورند. به همین دلیل، فقط آهن را به صورت غیرهِم دریافت می کنند.

آهن به صورت هِم که از انواع گوشت دریافت می شود، بهتر جذب بدن شده و با دسترسی زیستی بهتری همراه است.

آهن موجود در غذاهای با منشا گیاهی از نوع «غیرهِم» است. آهن نوع غیرهِم دشوارتر جذب بدن گشته و دسترسی زیستی به آن سخت تر است. به همین دلیل لازم است کودکان گیاهخوار 1.8 برابر کودکان گوشتخوار روزانه از منابع غذایی گیاهی آهن دریافت کنند.

از این اعداد و ارقام بالا چه استفاده ای می توان کرد؟ از این اعداد و ارقام می توان فهمید که آیا برنامه ریزی غذایی انجام شده برای یک بچه، آهن موردنیاز را به او می رساند یا نه.

برای این که بتوانیم از این ارقام استفاده کنیم، بهتر است با مفهوم زیر آشنا شویم.

نیاز روزانه توصیه شده

این عدد نشان می دهد میزان متوسط مورد نیاز از یک ماده مانند آهن برای بدن یک فرد سالم چقدر است. از این ارقام که در بالا ذکر شد برای اطمینان از درست بودن برنامه ریزی غذایی افراد سالم استفاده می شود.

به عبارت دیگر، اکنون که میزان نیاز روزانه توصیه شده آهن را برای کودک خود می دانیم می توانیم میزان مکمل آهن لازم و غذاهای مصرفی را برای تامین آهن کودکان محاسبه و برنامه ریزی کنیم.

قطره خوراکی آهن و ویتامین آ+د

قطره آهن و ویتامین آ+د یکی از محصولات با کیفیت داروسازی جهان فارمد است. این قطره به عنوان یک مکمل غذایی برای کودکان به طور همزمان چندین ماده ضروری بدن این عزیزان را تامین می کند. این قطره علاوه بر تامین آهن مورد نیاز کودکان، ویتامین آ و ویتامین D3 لازم را هم برای رشد بافت های مختلف کودک از جمله رشد استخوان ها فراهم می آورد.

قطره خوراکی آهن و ویتامین آ + د جهان فارمد حاوی آهن لیپوزومال است. دارورسانی به روش لیپوزومال باعث افزایش دسترسی زیستی و کاهش عوارض دارو می شود.

همچنین آهن موجود در این قطره خوراکی به صورت میکروانکپسوله است. به همین دلیل میزان تماس آهن با بزاق و دندان کودک به حداقل می رسد و امکان سیاه شدن دندان کودک تقریبا وجود ندارد.